Projekt „Poznań Congress Interviews” dotyczył przeprowadzenia cyklu rozmów ze znanymi historykami i teoretykami historii w trakcie XXIII Międzynarodowego Kongresu Nauk Historycznych, który odbył się w Poznaniu 21-27 sierpnia 2022 roku. Celem projektu było wskazanie najważniejszych tematów toczących się obecnie dyskusji dotyczących teorii i historii historiografii, zidentyfikowanie problemów i wyzwań stojących przed tymi polami badań, a także rozpoznanie ich możliwych trajektorii rozwoju. W projekcie Komisję i Sekcję Młodych reprezentowali: Piotr Kowalewski Jahromi z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, oraz Tomasz Wiśniewski z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W projekcie wzięli także udział: Taynna Marino, Hugo Merlo i Dawid Rogacz z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Marta Nowak z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Cykl 11 wywiadów ukazał się w wolnym dostępie na stronie „History and Theory” (październik 2023). Zapraszamy do lektury! (tutaj)
Cykl rozpoczyna rozmowa Ewy Domańskiej z Olufunke Adeboye (University of Lagos, Nigeria). Daje ona interesujący wgląd w mało znaną w Europie historiografię afrykańską, oferując także ważny wkład w dyskusje na temat geografii wiedzy i statusu tzw. prowincji epistemicznych w porównaniu z historiografią anglosaską. Kwestie te zostały również poruszone z perspektywy azjatyckiej w wywiadzie z Edwardem Q. Wangiem (Rowan University, USA i Peking University, Chiny) przeprowadzonym przez Dawida Rogacza. Kwestia prowincjonalizowania Europy stała się jedynym z tematów rozmowy z Dipeshem Chakrabartym (University of Chicago, USA) przeprowadzonej przez Tomasza Wiśniewskiego, która porusza nie tylko problemy historii eurocentrycznej i sekularnej, lecz także wprowadza w planetarną perspektywę myślenia o przeszłości.
Nowa kondycja historyczna i wyzwania dla historii więcej–niż–ludzkiej znajdują się w centrum podwójnego wywiadu – z Markiem Tammem (Tallin University, Estonia) i Zoltánem Boldizsárem Simonem (Universität Bielefeld, Niemcy) – przeprowadzonego przez Taynnę M. Marino. W dalszej części Hugo Merlo pyta o istotne trendy globalnej historiografii i epistemiczny status teorii historii w dwóch wywiadach: z Edoardo Tortarolo (Università del Piemonte Orientale, Włochy) i Estêvão de Rezende Martins (Universidade de Brasília, Brazylia).
Rozmowa Tomasza Wiśniewskiego z Kalle Pihlainenem (University of Helsinki, Finlandia) rozwija temat trwającego kryzysu historii i rozważa ucieleśnienie (embodyment) jako fundamentalnego elementu reprezentacji historycznej. Z kolei dwa wywiady przeprowadzone przez Piotra Kowalewskiego Jahromi – z Veronicą Tozzi Thompson (Universidad de Buenos Aires, Argentyna) i Antoonem De Baetsem (Rijksuniversiteit Groningen, Holandia) – poruszają temat aktualnych wyzwań dla historii i możliwych dróg wyjścia: poprzez zaufanie, profesjonalną krytykę i prawa człowieka.
Ważnym dodatkiem do tej serii teoretycznych konwersacji są rozmowy przeprowadzone przez Martę Nowak z dwoma uznanymi badaczami późnej starożytności: Michele Salzman (University of California in Riverside, USA) i Ignazio Tantillo (Università di Napoli l’Orientale, Włochy). Praktykujący historycy stosunkowo odległej przeszłości zastanawiają się w nich nad obecnym stanem historiografii jako dyscypliny akademickiej i współczesnymi trendami w historii starożytnej oraz związanymi z nimi problemami.
(Piotr Kowalewski Jahromi and Taynna Mendonça Marino, “Introduction: Global Conversations on the Future of History and Theory” – fragment)
