Sekcja Teorii i Historii Historiografii oraz Metodologii Historii jest organem reprezentującym badaczy zajmujących się historią i teorią historiografii oraz metodologią historii, a także pokrewnymi specjalnościami, które stanowią istotny i niezbywalny element badań historycznych. Kontynuuje tradycje Komisji Metodologii Historii i Historii Historiografii działającej do 2010 roku przez Komitecie Nauk Historycznych PAN.

Sekcja włącza się w prace środowiska historyków zmierzające do budowania wysokiej jakości i innowacyjności polskich badań historycznych oraz do ich większej widzialności na arenie międzynarodowej. Działalnością Sekcji kieruje przekonanie, że w osiągnięciu tego celu pomoże zarówno przypominanie o tradycji i osiągnięciach polskiej historiografii oraz wskazywanie i promowanie dobrych praktyk w tym zakresie (praktyczna/stosowana metodologia historii), jak i inicjowanie nowych przedsięwzięć, zwłaszcza takich, które wpisują się lub/i wyznaczają nowe tendencje w badaniach historycznych (w tym nowe metody, teorie i podejścia badawcze). 

Podniesienie poziomu badań historycznych oraz ich większe umiędzynarodowienie, w sposób zasadniczy związane jest z obecnością wśród kursów oferowanych przez instytuty/wydziały historii prowadzonych na wysokim poziomie zajęć z zakresu wprowadzenia do historii, historii historiografii, metodologii historii oraz nowych tendencji w badaniach historycznych. Sekcja kieruje się w tym względzie wypracowanymi przez Sekcję i przyjętymi drogą uchwały przez Komitet Nauk Historycznych 14 kwietnia 2021 roku rekomendacjami w zakresie kształcenia w bloku przedmiotów poświęconych teoretycznym i metodologicznym problemom wiedzy historycznej na studiach I i II stopnia kierunku historia. Sekcja promuje i podejmuje inicjatywy związane z integracją środowiska badaczy zajmujących się historią i teorią historiografii oraz metodologią historii, a także te, które przyczyniają się do nawiązywania ściślejszej współpracy między teoretykami i praktykami wiedzy historycznej, różnymi ośrodkami badawczymi, towarzystwami i czasopismami naukowymi.

Sekcja ze szczególną dbałością odnosi się do promowania i wspierania rozwoju studentów, magistrantów, doktorantów i młodych pracowników naukowych, a także podejmowanych przez nich inicjatyw naukowych. Celem Sekcji jest także umocnienie pozycji w/w specjalności naukowych oraz dbałość o jakość prowadzonych w ich ramach badań poprzez organizowanie i wspieranie seminariów, konferencji, szkół letnich dla studentów i doktorantów, a także przyznawanie nagród w ramach konkursu im. Marcelego Handelsmana na najlepsze prace magisterskie i doktorskie, które w badaniach historycznych wykorzystują nowoczesne metody, teorie i podejścia badawcze i twórczo nawiązują do aktualnych tendencji w polskiej i zagranicznej nauce historycznej.

1. integracja polskich badaczy specjalizujących się w badaniach teorii i historii historiografii oraz metodologii historii;
2. koordynowanie przepływu informacji dotyczących konferencji, grantów, wykładów, a także publikacji (przez Forum, czasopisma, portal ohistorie);
3. wspieranie i promocja badań prowadzonych w ramach metodologii historii, teorii historii i historii historiografii na poziomie lokalnym i ogólnokrajowym, a także lokalnie istniejących w ramach Wydziałów i Instytutów Historii pracowni i zakładów metodologii historii i historii historiografii;
4. inicjowanie, wspieranie i koordynacja kontaktów między różnymi ośrodkami naukowymi, pismami (zwłaszcza z czasopismami “Historyka. Studia Metodologiczne” i “Klio Polska. Studia i Materiały z Dziejów Historiografii Polskiej”) i inicjatywami naukowymi; kultywowanie bliskiej współpracy z Towarzystwem Historiograficznym, Polskim Towarzystwem Historycznym i innymi towarzystwami oraz Sekcjami KNH PAN;
5. wypracowanie i określenie polskiej specyfiki badań w zakresie metodologii historii, teorii historii i historii historiografii na tle badań międzynarodowych;
6. prowadzenie prac nad przygotowaniem materiałów dydaktycznych w formie antologii tekstów z historii historiografii i metodologii historii (przygotowanie publikacji: „Wprowadzenie do metodologii historii. Wybór tekstów źródłowych”, red. naukowa: Aleksandra Kuligowska i Piotr Kowalewski Jahromi, opieka naukowa: Ewa Domańska oraz przeznaczony dla potrzeb dydaktycznych wybór tekstów źródłowych z historii historiografii od przełomu XX – XXI w. “O zawodzie historyka dziś. Antologia tekstów z historiografii polskiej i powszechnej” (tytuł roboczy), red. Anna Brzezińska i Jakub Muchowski;
7. wypracowanie dokumentu „Wzorcowe zasady dyplomowania”, który w charakterze rekomendacji, sugerowałby inne niż tylko pisemne  zasady zaliczania prac licencjackich i magisterskich (film badawczy, gra komputerowa, komiks, portal internetowy, itd.);
8. tworzenie, upowszechnienie i popularyzacja wiedzy (zwłaszcza nowych publikacji) z zakresu teorii i historii historiografii oraz metodologii historii poprzez audio i video podkasty;
9. promowanie zgodnych ze standardami pracy naukowej narzędzi AI do tworzenia i prezentacji wiedzy historycznej;
10. inicjowanie i promowanie konferencji, seminariów, warsztatów, szkół letnich i innych form wymiany myśli, dotyczących teorii historii, historii historiografii oraz metodologii historii (m.in. organizacja ogólnopolskich seminariów naukowych im. Jerzego Topolskiego). Organizowanie warsztatów metodologicznych, które mogłyby łączyć teoretyków historii z praktykami, umożliwiając dzielenie się wiedzą i doświadczeniem oraz promowanie różnych podejść badawczych;
11. udział w krajowych i międzynarodowych projektach i innych naukowych inicjatywach z obszaru metodologii historii, teorii historii i historii historiografii (bezpośrednio lub jako ośrodek koordynujący różne inicjatywy i informujący o nich);
12. praca oddolna na rzecz zainteresowania studentów I i II stopnia działaniem w ramach różnych inicjatyw Sekcji (utworzenie programu mentorskiego dla studentów pierwszych lat; organizowanie krótkich projektów badawczych, które kończyły się wspólną publikacją profesora i studenta/doktoranta (angażowanie studentów pierwszych lat w pomocnicze role przy organizacji wydarzeń i przygotowywania publikacji), programy stażowe i wizyty studyjne, warsztaty translatorskie czy/i z zakresu redakcji tekstów;
13. zbudowanie programu wymiany i staży, w ramach istniejących już możliwości współpracy międzyuczelnianej, dla studentów, doktorantów i pracowników naukowych (7, 14, 30 dni) reprezentujących specjalność THHiMH, które umożliwiałyby prowadzenie prac badawczych (a także zajęć dydaktycznych) w innych ośrodkach, rozwijając zrozumienie i akceptację dla różnorodności metodologicznej i teoretycznej;
14. promowanie działań Sekcji oraz osiągnięć jej członków na zajęciach, spotkaniach oraz w przestrzeni medialnej; obejmowanie patronatem honorowym wydarzeń związanych z teorią i historią historiografii, metodologią historii i nowymi tendencjami w badaniach historycznych; 
15. organizowanie konkursów dla studentów I stopnia na najlepszą pracę zaliczeniową lub pracę licencjacką z dziedziny THHiMH, albo też projektu zespołowego, w których zespoły z różnych uczelni rywalizowałyby w rozwiązywaniu konkretnych problemów historycznych przy użyciu nowoczesnych technologii i metod badawczych.

Sekcja Teorii i Historii Historiografii oraz Metodologii Historii jest organem reprezentującym badaczy zajmujących się historią i teorią historiografii oraz metodologią historii, a także pokrewnymi specjalnościami, które stanowią istotny i niezbywalny element badań historycznych. Kontynuuje tradycje Komisji Metodologii Historii i Historii Historiografii działającej do 2010 roku przez Komitecie Nauk Historycznych PAN.
Sekcja włącza się w prace środowiska historyków zmierzające do budowania wysokiej jakości i innowacyjności polskich badań historycznych oraz do ich większej widzialności na arenie międzynarodowej. Działalnością Sekcji kieruje przekonanie, że w osiągnięciu tego celu pomoże zarówno przypominanie o tradycji i osiągnięciach polskiej historiografii oraz wskazywanie i promowanie dobrych praktyk w tym zakresie (praktyczna/stosowana metodologia historii), jak i inicjowanie nowych przedsięwzięć, zwłaszcza takich, które wpisują się lub/i wyznaczają nowe tendencje w badaniach historycznych (w tym nowe metody, teorie i podejścia badawcze). Podniesienie poziomu badań historycznych oraz ich większe umiędzynarodowienie, w sposób zasadniczy związane jest z obecnością wśród kursów oferowanych przez instytuty/wydziały historii prowadzonych na wysokim poziomie zajęć z zakresu wprowadzenia do historii, historii historiografii, metodologii historii oraz nowych tendencji w badaniach historycznych. Sekcja wypracowuje zatem rekomendacje dotyczące tematyki oraz kanonu lektur dla podejmujących tę tematykę zajęć. Sekcja promuje i podejmuje inicjatywy związane z integracją środowiska badaczy zajmujących się historią i teorią historiografii oraz metodologią historii, a także te, które przyczyniają się do nawiązywania ściślejszej współpracy między teoretykami i praktykami wiedzy historycznej, różnymi ośrodkami badawczymi, towarzystwami i czasopismami naukowymi.
Sekcja ze szczególną dbałością odnosi się do promowania i wspierania rozwoju doktorantów i młodych pracowników naukowych, a także podejmowanych przez nich inicjatyw naukowych. Celem Sekcji jest także umocnienie pozycji w/w specjalności naukowych oraz dbałość o jakość prowadzonych w ich ramach badań poprzez organizowanie i wspieranie seminariów, konferencji, szkół letnich dla doktorantów, a także przyznawanie nagród w ramach konkursu im. Marcelego Handelsmana na najlepsze prace magisterskie i doktorskie, które w badaniach historycznych wykorzystują nowoczesne metody, teorie i podejścia badawcze i twórczo nawiązują do aktualnych tendencji w polskiej i zagranicznej nauce historycznej.

1. integracja polskich badaczy specjalizujących się w badaniach teorii i historii historiografii oraz metodologii historii;
2. stworzenie forum skupiającego polskich badaczy metodologii historii, teorii historii i historii historiografii; koordynowanie przepływu informacji dotyczących konferencji, grantów, wykładów, a także publikacji (przez stronę internetową, biuletyn informacyjny i czasopisma);
3. wspieranie i promocja badań prowadzonych w ramach metodologii historii, teorii historii i historii historiografii na poziomie lokalnym i ogólnokrajowym, a także lokalnie istniejących w ramach Wydziałów i Instytutów Historii pracowni i zakładów metodologii historii i historii historiografii;
4. inicjowanie, wspieranie i koordynacja kontaktów między różnymi ośrodkami naukowymi, pismami i inicjatywami naukowymi; kultywowanie bliskiej współpracy z Towarzystwem Historiograficznym, Polskim Towarzystwem Historycznym i innymi towarzystwami oraz Komisjami KNH PAN;
5. wypracowanie i określenie polskiej specyfiki badań w zakresie metodologii historii, teorii historii i historii historiografii na tle badań międzynarodowych;
6. wypracowanie rekomendacji w zakresie kształcenia na studiach I i II stopnia kierunku historia z wprowadzenia do historii, historii historiografii i metodologii historii; zainicjowanie prac nad podręcznikiem z metodologii historii oraz materiałów dydaktycznych w formie antologii tekstów z historii historiografii i metodologii historii,
7. inicjowanie i promowanie konferencji, seminariów, szkół letnich i innych form wymiany myśli, dotyczących teorii historii, historii historiografii oraz metodologii historii (m.in. zainicjowanie ogólnopolskich seminariów naukowych im. Jerzego Topolskiego);
8. udział w krajowych i międzynarodowych projektach i innych naukowych inicjatywach z obszaru metodologii historii, teorii historii i historii historiografii (bezpośrednio lub jako ośrodek koordynujący różne inicjatywy i informujący o nich);
9. reaktywowanie i promocja nagrody w konkursie im. Marcelego Handelsmana przyznawanej przez czasopismo „Historyka” za najlepszą pracę magisterską i doktorską dotyczącą tematyki związanej z metodologią historii, teorii historii i historii historiografii lub pracę doktorską/magisterską, która w badaniach historycznych wykorzystuje nowoczesne metody, teorie i podejścia badawcze i twórczo nawiązuje do aktualnych tendencji w polskiej i zagranicznej nauce historycznej;
10. powołanie w ramach Sekcji podgrupy złożonej z reprezentujących w/w specjalności doktorów i doktorantów, która inicjowałaby i koordynowała działalność naukową w ramach Sekcji wśród doktorantów i młodych pracowników naukowych.