Ewa Domańska
Wydział Historii UAM
Ogólnopolska konferencja: „Metodologia historii: Współczesne wyzwania i możliwości”, Poznań, 8-10 grudnia 2022 r.
Zakład Metodologii Historii i Historii Historiografii (Wydział Historii UAM) i Komisja Teorii i Historii Historiografii oraz Metodologii Historii (Komitet Nauk Historycznych PAN) zapraszają na ogólnopolską konferencję metodologów i teoretyków historii
METODOLOGIA HISTORII: WSPÓŁCZESNE WYZWANIA I MOŻLIWOŚCI
Poznań, czwartek-sobota, 8-10 grudnia 2022 r.
Sala Turkusowa, Oddział PAN w Poznaniu, Pałac Działyńskich, Stary Rynek 78/79
Metodologia historii, ze względu na zachodzące w niej zmiany oraz jej badawczą różnorodność, stoi przed koniecznością ponownego zdefiniowania swojej dyscyplinarnej tożsamości. W refleksji nad jej specyfiką i granicami na plan pierwszy wysuwają się trzy zagadnienia: 1) przedmiotu badań metodologii historii; 2) relacji między refleksją teoretyczną a studiami nad przeszłością; 3) statusu historii jako nauki i roli metodologii historii w jej utrzymaniu.
Pierwsze z wymienionych zagadnień wyrasta z następującego problemu: czy historia naukowa wciąż zajmuje i powinna zajmować centralne miejsce jako przedmiot namysłu metodologii historii, czy może coraz mocniej wypierają ją inne dziedziny przedmiotowe (np. dyskurs pamięci, historia publiczna, historia wizualna)? Drugie zagadnienie wiąże się z wciąż powracającym pytaniem: na ile metodologia historii winna mieć charakter deskryptywny, analityczny, a na ile wypracowywać taką wiedzę, która będzie miała przełożenie na praktyczne badania nad minioną rzeczywistością? Wreszcie pytanie o naukowy status historii wydaje się pilne i aktualne ze względu na coraz liczniejsze dyskursy o przeszłości próbujące ją zastąpić.
Potrzeba podjęcia tych zagadnień uwidoczniła się ostatnio podczas prac nad podręcznikiem dla studentów historii „Wprowadzenie do metodologii historii”. Zarówno zakres tematów w nim podjętych, jak i wielość zastosowanych perspektyw, skłaniają do postawienia pytań o rozumienie metodologii historii w kontekście przemian współczesnej nauki i współczesnego świata, o jej obecne cele i podstawowe zagadnienia badawcze, o miejsce i relacje metodologii historii z pokrewnymi dla niej dyscyplinami, jak historia historiografii czy dydaktyka historii.
Konferencja kierowana jest do badaczy zainteresowanych przyszłością metodologii historii i teorii historii w Polsce. Nastawiona jest na sformułowanie diagnoz stanu obecnego, problemów i wyzwań stojących przed tym dyscyplinami, a także projektowanie rozwiązań jako odpowiedzi na pytania: jakiej metodologii historii nam dzisiaj trzeba? i jakiej metodologii historii potrzebują badania historyczne w Polsce?
Ważnym impulsem do zorganizowania konferencji były prace nad przygotowaniem, w ramach działań Komisji Teorii i Historii Historiografii oraz Metodologii Historii, podręcznika dla studentów historii „Wprowadzenie do metodologii historii”. W przedsięwzięciu tym wzięło udział 25 autorów reprezentujących różne ośrodki naukowe, generacje i podejścia badawcze. Dyskusje towarzyszące pisaniu i recenzowaniu rozdziałów książki, uwidoczniły problemy i wyzwania, z którymi boryka się dzisiaj metodologia historii jako subdyscyplina badań historycznych.
PROGRAM
Czwartek, 8 grudnia
17:30-19:00
wykład wprowadzający: Anna Wolff-Powęska, “Historia jako kultura sporu”
Sala Czerwona, Pałac Działyńskich, Stary Rynek 78/79
Piątek, 9 grudnia
9:30 Otwarcie konferencji
9:30-11:15
sesja I: Przedmiot badań metodologii historii
organizacja: Tomasz Falkowski (Poznań) i Andrzej Czyżewski (Łódź)
prowadzenie: Tomasz Falkowski (Poznań) i Violetta Julkowska (Poznań)
referenci: Jan Pomorski (Lublin), Marta Kurkowska-Budzan (Kraków), Wojciech Piasek (Toruń), Maciej Bugajewski (Poznań)
11:15-11:30 kawa
11:30-13:15
sesja II: O relacji pomiędzy refleksją metodologiczną a studiami nad przeszłością
organizacja: Maria Solarska (Poznań) i Krzysztof Zamorski (Kraków)
prowadzenie: Maria Solarska (Poznań) i Krzysztof Zamorski (Kraków)
panel dyskusyjny: Dobrochna Kałwa (Warszawa), Magdalena Saryusz-Wolska (Warszawa), Joanna Wojdon (Wrocław)
13:30-15:00 obiad
15:00-16:45
sesja III : Miejsce metodologii historii w kształceniu i pracy młodych badaczy
organizacja: Julia Wesołowska (Poznań), Michał Kępski( Poznań), Adrian Trzoss (Poznań) i Tomasz Wiśniewski (Poznań)
prowadzenie: Julia Wesołowska (Poznań) i Michał Kępski (Poznań)
panel dyskusyjny: Grzegorz Bryl (Warszawa), Mateusz Chudziak (Poznań), Karol Kasprowicz (Lublin), Rafał Swakoń (Kraków), Tomasz Wiśniewski (Poznań), Anna Brzezińska (Łódź)
16:45-17:00 kawa
17:00-18:00
sesja IV: Promocja książki: “Wprowadzenie do metodologii historii”
organizacja: Ewa Domańska (Poznań) i Jan Pomorski (Lublin)
prowadzenie: Ewa Domańska (Poznań) i Jan Pomorski (Lublin)
uczestnicy: Aleksandra Kuligowska (Warszawa), Piotr Kowalewski Jahromi (Katowice), Hubert Łaszkiewicz (Lublin), Danuta Konieczka-Śliwińska (Poznań), Maciej Janowski (Warszawa)
18:00-19:00
Ogólnośrodowiskowa dyskusja “O problemach uprawiania i uczenia metodologii historii w Polsce”
Sobota, 10 grudnia
9:30-11:15
sesja V: Historia cyfrowa
organizacja: Wiktor Werner (Poznań) i Andrzej Radomski (Lublin)
prowadzenie: Rafał Stobiecki (Łódź)
referaty wiodące: Wiktor Werner (Poznań), Andrzej Radomski (Lublin), Piotr Witek (Lublin)
głosy: Jacek Kowalewski (Olsztyn), Lucyna Błażejczyk-Majka (Poznań)
11:15-11:30 kawa
11:30-13:15
sesja VI: O statusie historii jako nauki
organizacja: Maciej Bugajewski (Poznań) i Marek Woźniak (Lublin)
prowadzenie: Marek Woźniak (Lublin)
referenci: Krzysztof Brzechczyn (Poznań), Ewa Solska (Lublin), Jolanta Kolbuszewska (Łódź), Jakub Muchowski (Kraków)
13:30 podsumowanie konferencji
Patronaty honorowe
- JM Rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Dziekan Wydziału Historii UAM
- Czasopismo „Historyka. Studia Metodologiczne”
- Polskie Towarzystwo Historyczne
ZOBACZ: Celina Barszczewska, Michał Kępski, Mikołaj Łukomski, Adrian Trzos, Julia Wesołowska, Tomasz Wiśniewski, “Sprawozdanie z konferencji“, uniwersyteckie.pl (22.12.2022)
Plik do pobrania - Metodologia_historii_konferencja_8-10.12.2022_program.pdf